Inteligentne domy wyposażone w systemy automatyki mieszkaniowej stale zyskują na popularności. Nie powinno to dziwić, jako że oferują wygodę, bezpieczeństwo, potencjalną oszczędność zużycia energii, a ponadto są przyjazne dla środowiska. Wzrastające zainteresowanie inteligentnym domem potwierdzają dane. Globalnie, wskaźnik penetracji ma osiągnąć 38,7% do 2021 r; dla porównania, wskaźnik ten w 2016 wynosił zaledwie 8,2% (Lifehack).

Od podstawowych inteligentnych urządzeń po w pełni funkcjonalne rozwiązania inteligentnego domu, wiele osób decyduje się na ich zakup, aby zmniejszyć zużycie energii i kwoty na rachunkach. Czy jest to naprawdę możliwe? Ile faktycznie użytkownik może zaoszczędzić dzięki wykorzystaniu systemu automatyki domowej? Zdecydowaliśmy się przeprowadzić test.

Sytuacja wyjściowa

By stwierdzić, jak wygląda faktyczna oszczędność energii cieplnej i elektrycznej wynikająca z korzystania urządzeń inteligentnych, zdecydowaliśmy się wraz z jedną z najbardziej prestiżowych uczelni w Polsce, krakowską Akademią Górniczo-Hutniczą wykorzystać program umożliwiający symulację środowiska i stworzyć dwa numeryczne modele energetyczne. W pierwszym nie korzystaliśmy z systemu automatyki mieszkaniowej, natomiast w drugim, podpięliśmy system Appartme, który umożliwia przejęcie kontroli nad ogrzewaniem oraz energią elektryczną, nawet gdy mieszkańców nie ma w domu.

Analiza dotyczyła mieszkania o powierzchni 42 m2, wyposażonego w przedpokój z kuchnią, salon połączony z pokojem, jadalnię oraz łazienkę; Założono, że mieszkanie jest zlokalizowane w Warszawie i że żyją w nim dwie osoby pracujące. Jego roczne zapotrzebowanie na ciepło i energię elektryczną wynosiło odpowiednio 3165 i 1342 kWh.

Analiza systemu elektrycznego

Z przeprowadzonej symulacji wynika, że dzienna oszczędność energii elektrycznej w przypadku zastosowania systemu automatyki domowej wyniosła 6,4%. W perspektywie miesiąca wykorzystanie systemu Appartme umożliwiłoby obniżenie zużycia o 2,8%–3,8 %, co daje ok. 3,3 % oszczędności w skali roku.

Z czego wynika taka oszczędność? W jaki sposób system automatyki domowej może przyczynić się do zmniejszenia zużycia energii? Przede wszystkim, oferując użytkownikowi możliwość zdalnej kontroli nad urządzeniami. Bardzo łatwo jest zapomnieć o wyłączeniu ich, gdy wychodzi się z domu w pośpiechu, mimo że licznik bije nieubłaganie. Dzięki aplikacji mobilnej połączonej z systemem automatyki zainstalowanym w domu, nie trzeba przejmować się omyłkowo zostawionym światłem, czy włączonymi urządzeniami.

Jest to szczególnie istotnie w przypadku tzw. „wampirów energetycznych”, czyli urządzeń, które pobierają energię za każdym razem, gdy są podłączone, nawet gdy użytkownik nie korzysta z nich aktywnie. Najgorszymi winowajcami są tutaj ładowarki do smartfonów i laptopów oraz urządzenia z aktywnymi trybami gotowości, takie jak telewizory. Użytkownik może uniknąć tego fantomowego drenażu energii, odłączając każde urządzenie z osobna, jednak proces ten może być kłopotliwy. Jeśli natomiast korzysta z inteligentnego gniazdka, zasilanie może zostać automatycznie wyłączone dla urządzeń nie będących w użyciu lub w tych w trybie gotowości.

Co natomiast system automatyki może zrobić dla użytkownika w kwestii oświetlenia? W jaki sposób inteligentne produkty oświetleniowe pozwalają zaoszczędzić pieniądze? Po pierwsze, pomagając zaprogramować system oświetlenia, który wyłącza się automatycznie, gdy go się go nie używa. Po drugie, wiele inteligentnych żarówek LED jest bardziej energooszczędnych niż ich starsze odpowiedniki, co oznacza, że użytkownik ​​otrzymuje taką samą ilość światła przy mniejszym zużyciu. Powyższe potwierdza przeprowadzona przez nas analiza: W przypadku pozostawienia włączonego światła o mocy 25 W przed wyjściem mieszkańców do pracy, zastosowanie systemu Appartme umożliwia zaoszczędzenie około 12% dziennej energii elektrycznej.

Analiza systemu ogrzewania

Również w przypadku ogrzewania, symulacja potwierdziła znaczną oszczędność energii dzięki zastosowaniu systemu automatyki domowej. Wykorzystanie Appartme pozwoliło na dzienną oszczędność energii cieplnej w wysokości 23,5%. W skali miesiąca, symulacja wykazała skumulowaną oszczędność na poziomie 10% do 13%, dzięki czemu użytkownicy mogliby w skali roku oszczędzić 11,5% wydatków na ogrzewanie mieszkania.

Oszczędność mogłaby być znacznie większa w przypadku uchylonych, czy rozszczelnionych okien, omyłkowo zostawionych podczas nieobecności użytkowników. Dzięki stałej kontroli stanu okien, które stanowią najcieńszą barierą dla uciekającego z domu ciepła, oszczędność w ogrzewaniu może wzrosnąć nawet do 29%.

W jaki sposób smart urządzenia mogą pomóc w zmniejszeniu zużycia energii na ogrzewanie czy chłodzenie? Inteligentne termostaty uczą się nawyków domowników i powstrzymują ich od niepotrzebnego ogrzewania lub chłodzenia nieużywanych przestrzeni. Dają pełną kontrolę nad temperaturą w mieszkaniu, dzięki czemu nawet w sytuacji, gdy mieszkańców nie ma, może być ona regulowana na odległość, za pomocą smartfona.

Ponadto, smart termostaty nieustannie zbierają informacje o zachowaniu domowników, wykorzystując czujniki obecności i zaprogramowane schematy by dostosować się do ich indywidualnych potrzeb. System wie dokładnie, ile czasu zajmuje nagrzanie mieszkania do odpowiedniej temperatury, dzięki czemu domownicy mogą cieszyć się żądaną temperaturą o każdej porze.

Funkcjonalny system automatyki mieszkaniowej pozwala na szczegółowe zapoznanie się ze zużyciem energii w domu. Stały monitoring umożliwia użytkownikom zrozumienie, gdzie jest miejsce na poprawę, a ulepszanie schematów energetycznych, pozwala na znaczną oszczędność energii, a co za tym idzie, zmniejszenie rachunków.

Według danych Eurostatu, Polacy wydawali na ogrzewanie średnio 10% swoich budżetów domowych. Oznacza to, że co dziesiąta wydana złotówka na utrzymanie domu płynie do dostawców nośników energii. To jeden z najwyższych wyników w Europie. Dodatkowo, rosnące ceny gazu, węgla oraz energii elektrycznej sprawiają, że ryzyko wyższych opłat w obecnym sezonie grzewczym jest większe niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.

Wszystko to sprawia, że inwestycja w inteligentny dom, mimo stosunkowo wysokiego wkładu początkowego, pozwoli na znaczne obniżenie rachunków za ogrzewanie w długiej perspektywie.